Khi Cung Tiền Chạy Nhanh Hơn GDP
Milton Friedman, nhà kinh tế học đoạt giải Nobel, từng nói:“Lạm phát bao giờ cũng và ở mọi nơi là một hiện tượng tiền tệ.” Ý ông muốn nhấn mạnh rằng: khối lượng tiền tệ trong lưu thông chính là gốc rễ chi phối sự tăng giảm giá cả trong nền kinh tế. Cung tiền tăng bao nhiêu là “vừa đủ”? Một nền kinh tế khỏe mạnh thường có: • GDP thực tăng trưởng nhờ sản xuất, dịch vụ. • Lạm phát mục tiêu khoảng 3–5%/năm. Nếu GDP thực tăng 5% và lạm phát mục tiêu 5%, thì GDP danh nghĩa sẽ tăng khoảng 10%. Nghĩa là, cung tiền nên tăng xấp xỉ 10% để “đủ xài”. • Nếu cung tiền tăng đúng mức này thì nền kinh tế vận hành cân bằng. • Nếu cung tiền tăng nhanh hơn thì sẽ có tiền dư, và tiền đó phải tìm chỗ trú → chảy vào tài sản (chứng khoán, bất động sản, vàng…). • Nếu cung tiền tăng chậm hơn thì nền kinh tế “khát vốn”, hoạt động sản xuất và đầu tư bị bóp nghẹt. Bài học từ Việt Nam 2020–2022 • 2020–2021: Chính sách tiền tệ nới lỏng để chống dịch. Cung tiền M2 tăng mạnh, có năm ...