Khi Cung Tiền Chạy Nhanh Hơn GDP



Milton Friedman, nhà kinh tế học đoạt giải Nobel, từng nói:“Lạm phát bao giờ cũng và ở mọi nơi là một hiện tượng tiền tệ.” Ý ông muốn nhấn mạnh rằng: khối lượng tiền tệ trong lưu thông chính là gốc rễ chi phối sự tăng giảm giá cả trong nền kinh tế.

Cung tiền tăng bao nhiêu là “vừa đủ”?

Một nền kinh tế khỏe mạnh thường có:

 • GDP thực tăng trưởng nhờ sản xuất, dịch vụ.

 • Lạm phát mục tiêu khoảng 3–5%/năm.

Nếu GDP thực tăng 5% và lạm phát mục tiêu 5%, thì GDP danh nghĩa sẽ tăng khoảng 10%. Nghĩa là, cung tiền nên tăng xấp xỉ 10% để “đủ xài”.

 • Nếu cung tiền tăng đúng mức này thì nền kinh tế vận hành cân bằng.

 • Nếu cung tiền tăng nhanh hơn thì sẽ có tiền dư, và tiền đó phải tìm chỗ trú → chảy vào tài sản (chứng khoán, bất động sản, vàng…).

 • Nếu cung tiền tăng chậm hơn thì nền kinh tế “khát vốn”, hoạt động sản xuất và đầu tư bị bóp nghẹt.

Bài học từ Việt Nam 2020–2022

 • 2020–2021: Chính sách tiền tệ nới lỏng để chống dịch. Cung tiền M2 tăng mạnh, có năm trên 14%. Trong khi GDP thực tăng thấp (chỉ 2,9% năm 2020).

→ Tiền dư thừa không đi hết vào sản xuất mà chảy vào chứng khoán và bất động sản. VN-Index tăng gấp đôi chỉ trong 18 tháng.

 • 2022: Chính sách tiền tệ đảo chiều, kiểm soát tín dụng, siết trái phiếu bất động sản. Tốc độ cung tiền chậm lại.

→ Thanh khoản co hẹp, thị trường chứng khoán rơi từ 1500 điểm về gần 900 điểm. BĐS đóng băng.

Đây chính là minh chứng sống động cho luận điểm của Friedman: nếu cung tiền tăng nhanh hơn GDP + lạm phát, tài sản sẽ bị thổi phồng, và ngược lại, khi dòng tiền bị rút lại, bong bóng sẽ xì hơi. 

Một xã hội công bằng và văn minh cũng là những cái đích cần hướng tới bên cạnh GDP…và GDP tăng mà có những dự án sửa chữa hạ tầng vỉa hè, lòng đường,…


    Cảnh vẫn vậy, người thay đổi.

Nhận xét

Đăng nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Con đường Chánh mạng trong tiền tệ

Hình ảnh
Trong thế giới ngày nay, nơi đồng tiền có mặt trong hầu hết các quyết định quan trọng, liệu có thể đưa tinh thần đạo Phật vào lĩnh vực tài chính và tiền tệ? Có lẽ điều đó phụ thuộc vào mỗi người. Với một số người, “Chánh mạng” – một trong tám yếu tố của Bát Chánh Đạo – có thể là một hướng đi đáng để suy ngẫm. Chánh mạng là gì? Trong đạo Phật, Đức Phật đề xuất tám con đường để thoát khổ đau bao gồm: Chánh kiến, Chánh tư duy, Chánh ngữ, Chánh nghiệp, Chánh mạng, Chánh tinh tấn, Chánh niệm và Chánh định. “Chánh mạng” nghĩa là: kiếm sống bằng nghề nghiệp không gây hại cho bản thân và người khác. Không chỉ đơn thuần là “nghề tốt”, chánh mạng đòi hỏi ta sống với trách nhiệm, từ bi và nhận thức sâu sắc về hậu quả lâu dài từ cách mình kiếm và sử dụng tiền. Áp dụng Chánh mạng vào tài chính như thế nào? Đó là khi ta áp dụng tinh thần Chánh mạng vào mọi hoạt động liên quan đến tiền bạc. Kiếm tiền có trách nhiệm là không gian lận, không bán sản phẩm/ dịch vụ gây hại cho sức khỏe, tâm l...
Read more »

Con người là loài xã hội - là bản ngã - là sự kết nối

Hình ảnh
Sự sống này, từ hơi thở, miếng ăn đến niềm vui tinh thần, tất cả đều gắn chặt với sự kết nối. Con người vốn là loài “xã hội”, sự tồn tại của ta chỉ có ý nghĩa khi được gắn kết bởi những mối quan hệ hữu hình và vô hình. Kết nối từ gốc rễ sự sống Khi chào đời, một đứa trẻ không thể tự nuôi sống mình. Nó cần bàn tay mẹ cho bú, vòng tay cha che chở, và sự quan tâm của cộng đồng. Điều đó cho thấy: kết nối chính là dưỡng chất của sự sống, không kém gì thức ăn và nước uống. Một ly cà phê sáng ta uống, đằng sau là công sức của nông dân, người rang xay, quán xá…Nếu thân thể cần thức ăn, thì tinh thần cần sự đồng cảm. Một nụ cười, một buổi trò chuyện, hay chỉ đơn giản là cảm giác có ai đó lắng nghe, đều giúp não bộ tiết ra hormone an lành. Góc nhìn Phật học: kết nối và bản ngã Phật giáo gọi sự ràng buộc này là duyên khởi : không có gì tồn tại độc lập, tất cả đều nương nhau mà có. Con người là kết quả của vô số mối nhân duyên: cha mẹ, thầy cô, bạn bè, xã hội, thiên nhiên, thời gian... Tuy vậy, Ph...
Read more »